Titulli: Para syve të mi…
Autor: Rustem Canameti
Redaktor: Basir Bushkashi
Arti grafik: Artan Kurti
© Të gjitha të drejtat janë të autorit
ISBN: 978-9928-362-10-0
Tirazhi:200 kopje
Përgatiti për botim: Roland Lushi
Shtëpia botuese “ADA”
Adresa: Rr. Mihal Grameno Pall.32 Ap. 7
www. botimetada.com
Cel: 068 22 190 16
Tiranë, nëntor 2021
Shtypur në shtypshkronjën
e shtëpisë botuese ADA
CIP Katalogimi në botim BK Tiranë
Canameti, Rustem
Para syve të mi… : poezi e mbresa /
Rustem Canameti ;
red. Basir Bushkashi. – Tiranë : Ada, 2021
128 f. ; 20 cm.
ISBN 978-9928-362-10-0
1.Letërsia shqipe 2.Poezia 3.Proza
821.18 -1
821.18 -3
Një zë i shqetësuar
për kohën dhe njeriun…
Një zë njerëzor, një zë poetik, i autorit Rustem
Canameti, përmes vëllimit: “Para syve të mi…”, një
përmbledhje me poezi dhe mbresa. Autori troket
në portën e poezisë, në një moshë madhore, që një
pjesë e poetëve e lënë poezinë dhe merren me prozë
a diçka tjetër.. Por kjo do të thotë se ai e ka ruajtur
botën poetike brenda shpirtit të tij dhe vjen një kohë,
që do ta përcjellë te lexuesi, te miqtë dhe shokët, për
kënaqësi të tij dhe të tjerëve.
Vjen me një përvojë jetësore të larmishme, në
njohjen e jetës, që nga vendlindja, Shqipëria dhe
Europa, së cilës i ka parë disa shtete vezulluese, drejt së
cilës duam të shkojmë kulturalisht dhe ne shqiptarët.
E, doemos, i dhemb shpirti, njerëzisht, për ta parë
atdheun tonë sa më të bukur, sa më të lumtur.
Falë aftësisë së tij dhe të pjestarëve të familjes, ai
ndjehet i lumtur në plan personal, por s’është i qetë
për fatin e Shqipërisë dhe të bashkëkombësve të tij.
Këtu fillon Rustemi poet, për të cilin do të shfaqim ca
mendime, vërtetësinë e të cilëve do ta ndjejë e do ta
thotë, përfundimisht, lexuesi.
Ruaj një mendim prej vitesh, që pas mësuesve,
lexuesit më të pasionuar të letërsisë janë ushtarakët
dhe mjekët, veç të tjerash, ndoshta, si një shlodhje
shpirtërore…
Rustemi ka shërbyer ca vite dhe si ushtarak në
Gollobordë, zonë e Dibrës. E kam shok prej vitesh,
shok të mirë, që ndjej kënaqësi kur rri me ‘të e pimë
ndonjë kafe a kthejmë ndonjë raki. Është, vërtet, i
këndshëm në tavolinë, poetik dhe në bisedë e sipër
të fal çiltërsisht të dhëna të ndryshme për jetën, për
Botën, për njerëzit…
Antenat e tij të kureshtjes, ku nuk shpërndahen,
për të kapur sa më shumë valë nga fushat e dijes. Ai
jeton në provincë, por nuk është provincial, se jeton
me botën e madhe, skaj më skaj. Dhe, natyrisht, kjo
e bën poet, se poetët jetojnë shpirtërisht më shumë
për të tjerët se për vete…
Rustemi ka shumë shok e miq në rrjetet sociale,
të njohur e të panjohur, gjithandej ku ndodhen
shqiptarët. Paraqet mendime të lira për botën e jetën,
por dhe krijime të çastit, ashtu siç i vijnë…
Rrjetet sociale janë të mrekullueshme, është një botë
e lirë e të të shprehurit, ku secili shpreh vetveten pa
censurë, por, ama, ka dhe plot vulgaritete të ndryshme
nga njerëz vulgar, që në magjinë e këtyre rrjeteve
ndjehen të mëdhenj. Nuk mungojnë edhe shprehje të
tillë, si: “gjigand”, “i madh”, “legjendë” etj. Në fund të
fundit, le të kënaqen njerëzit brenda botës së tyre me
diçka kalimtare që lë gjurmë, gati pa vlerë, në botën ku
jetojmë. U zgjata pak për ta kuptuar autorin disi edhe
më mirë, ku ai është aktiv në këto rrjete, duke reaguar
për probleme aktuale, sociale e politike, të cilat prekin
mjedisin dhe shoqërinë shqiptare, duke reaguar në
emër të së mirës, në emër të së bukurës.
Po, le të kthehemi te vëllimi poetik i Rustemit, i cili
ka botë, ka jetë, personazhe konkretë, parë në kënde të
ndryshme vështrimi dhe përjetimi. Doemos, lexuesit
janë të niveleve të ndryshme dhe poezinë e gjykojnë
sipas kulturës së tyre: diçka pëlqejnë, diçka s’pëlqejnë,
diçka kuptojnë, diçka s’kuptojnë, se poezia është nazelie
e madhe, ka magjinë dhe misteret e saj dhe jo më kot
është quajtur: “Mbretëreshë e letërsisë”. Në mushkën
xanxare të poezisë, siç e ka quajtur i madhi Dritëro
Agolli, Rustemi, herë qëndron drejt dhe i sigurtë, herë
mënjanohet pak anash, por pa u rrëzuar…
Vëllimi poetik “Para syve të mi…” ka larmi tematike,
realizime të bukura poetike, që të emocionojnë e të
mbeten në mendje, por në relievin e tij shpirtëror
fryjnë dhe erëra të forta, shqetësimet për kohën dhe
njerëzit. Ai shkruan me aq çiltërsi dhe dhimbje për
vendlindjen, për të afërmit, për shokë e për miq, që
ka njohur në jetë, disa prej të cilëve nuk rrojnë më
fizikisht, por rrojnë shpirtërisht në vargjet e tij. Ka
poezi të brishta për bukuritë e natyrës dhe dhimbje për
shëmtimin e saj, nga njerëz të pakujdesshëm, apo të
pangopur, që mendojnë se bota fillon dhe mbaron me
‘ta. Të tërheqin vëmendjen edhe disa poezi filozofike
të realizuara mirë poetikisht dhe për mesazhet që
përcjellin. Jo pak poezi, në këtë vëllim, janë të lidhura
me jetën politike. Këtu ai shpërthen me revoltë, duke
përshkruar gjithë shëmtitë e saj, që reflektojnë në
jetën e vendit, në ëndërrat e rinisë, me sy nga Europa
dhe Amerika, se nuk shohin perspektivë në këtë vend.
Më vjen në mendje një thënie e të madhit Faik Konica,
intelektualit të dorës së parë, me katërmbëdhjetë
gjuhë të huaja (dinte një më shumë se Noli), që thotë:
“Shqipërinë e bekoi Perëndia, e shpëtoi rastësia dhe
do të shkatërrojnë politikanët”. Dhe, ku ndodh kjo?! Në
demokraci, ku politika shqiptare, me të gjitha ngjyrat e
saj, i ka një borxh të jashtëzakonshëm popullit të këtij
vendi. Siç duket, ata e mendojnë Shqipërinë si pronë
të veten, që u përket veç atyre. Jam i bindur, që autori
ka mijëra e mijëra aleatë shpirtërorë në revoltën e
tij njerëzore, poetike, që me dhimbje e guxim i çjerr
maskën kësaj palo politike, allashqiptarçe.
Këto poezi, herë-herë, autori i shkruan edhe me
konceptim popullor folklorik, ku nuk mungon dhe
ironia therëse. Janë shkruar çiltërsisht, me shpërthime
të guximshme poetike e dhembshurisht atdhetare…
Më kanë mbetur në mendje, prej kohësh, ca
vargje poetike, që s’më kujtohen saktësisht: janë të
poetit hungarez, Atila Jozhef, a të grekut të madh,
Kavatis, ku thuhet:
“Bota ndryshon çdo ditë,
Atë e ndryshojnë punëtorët dhe poetët…”
Kështu, Rustemi, me librin e tij poetik “Para syve
të mi…”, ku nuk mungojnë dhe ca mbresa jetësore,
që i falin librit edhe më shumë jetë e ndjenjë dhe,
ndoshta, ca prej tyre janë embrione të tregimeve të
ardhshme, do të thotë diçka, aq sa ia ndjen shpirti e
aq sa ja shpreh vargu…
Gjithnjë drejt së bukurës, drejt së mirës, drejt
shpirtit njerëzor…
Basir Bushkashi
Burrel, tetor 2021