PËRJETIME POETIKE
VLADIMIR MUÇA
Poezitë e Vladimir Muçës janë në fakt një udhëtim poetik i shpirtit të poetit, një udhëtim jo vetëm gjeografik apo kohor por një udhëtim drejt së panjohurës. Është ajo që kërkon poeti, të panjohurën që ndodhet që në dallgët e detit durrsak, te shpirti i një gruaje, te enigmat e ikjeve të ndryshme e deri te mistika që e çon drejt kozmosit.
Fëmijëria ime
Meditoj fëmijërinë në krah ere mbetur,
Si fërgëllimë e një lindje agimi;
Si një zog mbetur pendëxhveshur,
Si rreze e dritës nga verbimi.
Gurgullima e ujit buzë shkëmbit
Si Sy i Kaltër më tundon,
Klithmë e tingullt e një sqepishe
Më vjen nga larg si një grifon.
Qielli i yjtë më zien në shpirt,
Në zgrip të jetës ç’më thotë një soltic?
Në Ostren, mbi shtëpinë e Gjyshërve,
Mbi muret e vjetër nuk ka më dritë!
Përshpirtshëm më vjen fëmijëria ime
Me dimëra enigmash, dhomave vetmitare;
Helmuar, vdekur nga viruse largimesh,
Si një dasëm e dehur, fiseve cigane.
Dridhet dritarja me menteshë të kalbur,
Lotët ndjell fëmijëria e largët;
Pamja e varreve dhimbshëm braktisur
Si ndodhi e zymtë, pas shtrëngatës.
Veç kujtimet në eshtra enigme
Zgjasin duart, si drapër i një hëne,
Syri zgjuar nga një ëndërr kozmike
Ringjall shpirtin në prag të një gjëme.
Në gjurmët e tim Eti
Eci në gjurmët e tim Eti,
Rrugës Ram Nagorës
Shtruar me asfalt.
Nën shtroje gjurmët e kahershme
Me baltën e kuqërremtë
Ziejnë si bukëvalë.
Ostreni tulatet nën kodrën e lartë,
Nën sqetull Qafë e Dragalicës
Si një gjuhë e prerë
Nga thirrjet e të ikurve
Mbetur jashtë.
Kërkoj mbërritjen,
Lotin e Kullës kërkoj
Mes gurëve mbetur vragë;
Një dritë pishe kërkoj,
Fshatin e tim Eti për ta parë.
Kërkoj ngulimet e kahershme,
Varrosur nën asfalt;
Ku thellë e më thellë
Rron shpresa
Në baltën e kuqe
Nën asfalt,
E ngrohtë si bukëvalë.
Jetoje jetën
Në këtë kohë rropulli,
Nën kumtet e ngurtë
Jetën s’po di
Ku ta jetoj më mirë.
Mos është ky tingull çekiçi
Tingulli i tim Eti?…
Ku ta gjej atë tingull kujtimi,
Ta gdhend në daltën e shpirtit,
Të formoj dëshirën e amanetit,
Dëshirave tona
mbytur nga mashtrimi.
I papunë,
Me pamje manekini
Pritjen e dëshirës e bëra mikun tim.
Ngadhnjimi shfryhej mbi vuajtjet spartane,
Të vërtetat mbi kurme jete falte.
E unë, mes udhëkryqesh
Zgjidhja ëndrrën
Mes tollovisë mjerane.
Tinguli i çekiçit në gurin e tim Eti
Më mban zgjuar
Mes botës reale dhe sureale,
Më rëndon mbi supe si Gur Pendimi
Më shumë se pesha e këtyre maleve.
Kokën ngre mbi banderolat
Eci rrugës, mes maktheve,
Mashtrimeve të një fushate;
Endërroj tingullin çekiçit gurëgdhëndës,
Keqas arnuar viteve abstrakte.
Hapin e politikanit dhe hapin e punëtorit
E shtroj në rrugëtimin e një shprese të vonuar;
Duke ecur drejt një mëngjesi ngjyrë alle,
Me shpirtin e një dashurie
Pa dhimbje e skamje.
Oh, dëshirat e mija të gjora,
Gjakuar mes ngjyrash partiake!…
Ngopur me kënaqësi prostitutash
Mes shalëve të një fushate,
Rruposur në oreksin e një balene,
Në ekstremet e vjetra
Të një orgazme.
Kur celulari hesht
Alo!… Alo!… Alo!…
Shiriti i shpirtit u mek.
Doja të dëgjoja veç zënë,
Hjeshtjen boshe më solle,
Re plumbtë,
Ngarkuar me gjëmë.
Një shtambë boshe tani jam
Në fundon e detit të jetës,
Nga dallgët e shpirtit
Çika, çika do bëhet
Pa tingujt e zërit të shpresës.
Castelnuovo di Sotto
11.12.2018
Kujtime adoleshente
Ajo grua e moshuar
Si vajzë e shtirë,
Me oksigjene, flokët lyer
Ish “motra” adoleshente
Ishte mikja më e mirë.
Ia ruajta si gjënë më të shtrenjtë virgjërinë;
E ajo tani histerike
Heq sytjena dhe tanga,
Më zbulohet si e pështirë;
Ndoshta si hakmarrje
Ndaj djaloshit urtak
Të dëlirë.
Mikja më e mirë
E bukura ime në shpirt,
Në vitet e pleqërisë,
Në galerinë e Arteve,
Para nudove
Më shkel synë,
Si një Circe më lëvar dëshirën
Mohuar në vitet e vajzërisë.
Kjo grua,
Në kokë mbështjellë me oksigjene pleqërie
Si me gomë fshin kujtimet e vajzërisë
Në imazhin tim.
Kjo”motër”
Kjo “kushërirë”
Kjo grua e vyshkur
Para nudove
Me syrin e magjisë,
E pështirë
Larg, shumë larg shpirtit tim,
Në humbëtirë.
Gjerdani i artë
“Paraqitet Shqipëria, hapet perdja, përsëritet mrekullia. Këto janë orët e mëdha të festave. Kor i fuqishëm, orkestër virtuoze, valle madhështore të orkestruara me talent, të cilët përbëjnë një bukuri të mahnitshme, valltarë dhe kostume të mrekullueshme. Ne do të flasim prap për ta. Ja laureati i vitit 1970.”
( shtypi i huaj )
I çakërritën sytë
në binoklet
madamat franceze;
një ylber iu shfaq papritur
në xhame,
një ylber i madh,
shumëngjyrësh, i ndritshëm
mes brigjeve të jetës;
një ylber në të ngushtat binokle,
një ylber në dyert e hapura të botës.
Hipokrizia u tund nga themelet,
Shqipëria e ndritur mbarë globit
Hidhte valle
në festivalin
e Dizhonit.
Hidhte “Vallen e Shqipeve” majë maleve
Në gjerdanin e Kodrave të Radhimës
Me këngën e aksioneve
buzë Shkumbinit,
me krifën e hidroçentraleve.
Si tufat e deleve të bardha,
Me këmborë, zëra vëllazërie,
Me heroizmin përditor
Mëngjeseve në ara.
U derdhën këto valle
këto këngë
në sytë e dizhonasve.
Si ortekët mes grykave,
Si diej në rrugët e botës,
Si mijëra ylbere
Në mijëra katarakte.
Në dyert e hapura të botës,
Ne të pastrehët e botës
Perëndimin sfiduam,
Tek më i shtrenjti gjoks i botës,
Medalion krenarie
Gjerdanin e Artë
E vuan.
1970
Kur bën ftohtë
Kur bën ftohtë
Më shumë të dua.
Nën jorgan ngjeshemi tok,
Çdo gjë na pëlqen ty e mua,
Sa dhe fjalët s’i nxjerrim dot.
Oh! I ftohti i nxehtë,
Dënes lëkura nën gishtrinjtë e tu.
Ah!…
Kjo është dashuri e vërtetë
Apo zjarri i syve të tua blu?…
Te Vau i Keckës
Tani, këputur degët e shelgut të vjetër,
Puthje trandafili atje derdhëm tok;
Një ditë gushti sfiduam trillimin
E në lumë u zhytëm at’mot.
Ishim të dalldisur, moshë adoleshente,
Shelgjishteve bridhnim me sy fantazie;
Te ne nuk kishte gjurmë hipnoze
Apo shikime dhe puthje vampire.
Tani e moshuar më kërkove cigarin,
Flutur paketën ta hodha unë Ty;
Shtratit me fiere i vumë zjarrin.
Dyzet vite ndarë, u zhdukën me magji.
Proskë e dashurisë
Ç’dashuri rrjedh nga kjo proskë e shterrur?
Ç’galaktikë fshihet pas këtij qielli?
Ekuilibri i ndjenjës si tornado shtjellet
Ndër apokalipset e ndezur të një “ferri”.
Sot, si vegim, mbi lëfyt të pashë
Tek mbushje ujë, fytyrë zjarrë;
Mbi thëngjinjtë e syve eci pa zhurmë
Fytyrndritur, me trup akullnajë.
Dhe shelg i vjetër mbi lëfyt i tharë
Nga dhimbja dhe ndarjet atë natë,
Rrënjët në tokë, dhe një grua plakë
Më kujtojnë ditën kur ne u ndamë.
Uji gurgullon thellë, nën këmbët e marrë
Në shpirtin tim, nën lëfytin e tharë.
Grekët
Ruaju nga grekët
Kur të mbulojnë me lëvdata,
Në çdo fjalë
Kali i Trojës fshehur rri.
Mos u besoni zyrave sociale
Dhjetëfish do paguash për një dhrahmi.
Ruaju nga grekët
Kur të ofrojnë shtetësinë, se kockat e tua
Me ADN greke
i ndërrojnë si në Kosinë.
Jo! Mos u besoni grekëve,
Ata pabesinë e kanë flamur,
Në sofër të vinë me dredhi dhelpre
Apo me kalë të drunjtë.
2005
Braktisja e vendlindjeve
Ikëm mes dhimbjesh,
Vendlindjet po i harrojmë
Që në të gjallë.
Kur shëmben shtëpitë.
I qajmë me oii, oii, oii!
E çfarë vlere ka ai lot
Që derdhet faqeve zvarrë?!
Kur bien plloçat,
Shtëpitë vdesin.
Si çdo njeri.
Shtegtoi një yll
( Mësuese Durrijes)
Në at’mbrëmje shtatori,
Më shumë dritësirë pati në qiell,
Nga shpirti jonë shtegtoi
Në pavdekësinë e tij një yll.
At’ditë dhe varreza u kthye në lulishte
Me gonxhe shpirti në lulëzim,
Në sytë tanë, si gonxhe e brishtë
Do jetë mësuesja e ime sigurisht.
Disqe dëshirash flakërojnë horizontin
Në syrin tonë, tej imagjinatës,
Borëbardha hyjni do lerë zakonin
Do na flasë si mësuese për të ardhmen.
Me penel shpirti, apoteozë klithme,
E urtakut Agim në pastel meteor;
Do ngjizë te ne çdo mëngjes shpresën
Në shpirt e zemër, në dritë qiellorë.
Do mbështjellë Shijakun në dritë kulpër
Ekuinoks i ditëve në përkujtim,
Kujtesa e brezave si superkompjuter,
Do klikojë vitet për një amëshim.
Duke ëndërruar
Për grurin e rrahur më merr malli,
Dhe vajin e tulit si oaz mbi qeshqek;
Mbase do mbytemi në kupa Grali,
Me ushqim të bollshëm O.M.GJ.
Por, mund të merremi vesh
Të takohemi në lëmin e ullishtes time,
Në arën grurëkapel do u buzëqesh
I shtrirë gjërë e gjatë në mendime.
Mbase do më gjeni me kopan në duar
Në thesin e linjtë grurin duke rrahur,
Kur syri i mëngjesit të brofë i zgjuar
Mbi pyllin e Doçeve duke klithur.
Në kopshtin tim do hamë fiq të rreshkët,
Lëng i rrushit do ngjisë i mushtuar;
Dhe rrezja e diellit mbi arë do meket
Mbi kallëzat kokëulur, të turpëruar.