Herë pas here në këtë rubrikë do të përcjellim poetë qe kanë botuar te shtëpia botuese “ADA”
Një libër apo një histori mund të shihet në aq shumë versione, sa ka lexues…
Kushdo merr atë çka do prej saj… thotë Xh. Stejnbek.
Kështu ndodh edhe me një poezi a me një cikël poetik.
Këtë herë vjen me poezinë e saj, Mario Çaçi.
Ashtu siç thotë në një koment mikja ime Lida Lazaj, që kjo rubrikë nuk është më e re do të doja të shihej nga ju si një mundësi për njohje reciproke të krijimtarisë suaj dhe jo thjesht si punë “Qoke” për të bërë një Like.
Në botëkuptimin e një djaloshi të ri ndodh që të mos ketë dot mbrëmje që trembin dhe errësojnë, por të kërkohet përtej fjalës, në një perceptim që di të japë shumëçka por jo zymtim. Të gjithë e bëjmë ndonjëherë këtë. Kthehemi përkundrejt asaj që ka qenë dhe është jeta jonë, drejt emocionit, pranë atyre që iu kanë dhënë formë ditëve tona, i kanë bërë ato të hijshme, të qeshura, të ngrohta, të dashura.
PËRJETIME POETIKE Nr 9
MARIO ÇAÇI
MALL VJESHTE
U tretën tej kujtimet e brishta,
në thellësinë e zbehtë të shpirtit
E djeshmja, e pikëlluar,
Nuk zhurmon më dot pranë meje!
S’do të ndodhen më atje,
Ditë të ëmbla përqafimesh,
kur të zgjova atë mëngjes
me gjethe vjeshte nëpër ëndrra.
Përlote ti gjithçka
si një vesë në një mëngjes,
hodhe përmbi botë kristal
mallin e tretur në vjeshtë.
Nën gjethina u krijuan perla
që dikur ishin kujtime,
veç një fëshfërimë ndjehet
nëpër gurë, nëpër pemë.
Tej larg në horizont
e pamort shpres’ e mjerë
me ngjyrat e qiellit të paskajshëm
kërkon perlat nën dritën e zbehtë!
ZGJIM
U përtërit muzika në sallën madhështore
ku njerëzit me maska nuk i njohu kurrë
trak-truk hapa, mermeri po zgjohet
me shandanët varur, të plakur gjithë pluhur.
Hijet po shohin magjepsur prej tyre
Vallëzim rinor pa luajtur ndonjëherë!
Nga ç’kohëra po vijnë hapat e heshtur
Në këtë botë të çmendur, botë e mjerë!
Ja shandani plot dritë përhap
në pikturën murale që vjell veç ngjyra
i gjen ato hapa të stërkalin ajrin
me ngjyrë fushash dhe blunë e qiejve.
Muzika vazhdon përjetësisht në sallë
jehon gjithmonë për kënaqësinë e tyre
i shtron kohërat në mermerin e bardhë
trak-truk hapa… ku mungoj veç unë!
MËNGJESET E HUMBURA
(Tani ëndrrat, nën qepalla i flenë)
Ajo lindi për të hapur krahët
me shpirtin e dëlirë nga drita qiellore
shkëlqimi i syve si vesë mëngjesesh
i shkreptiu në zemër ëndrrat vashërore!
Derdhi bukurinë çdo stinë e mot,
smeraldet e syve ndër pellgje i ngrinë
freskinë, rrezet e diellit ia morën
pastaj në perëndime, të thinjur e shtrinë!
Ajo qëndron nën ujëvarat shekullore
me flokët pezull mbi ujin që zhurmon,
përhapin mes malesh jehonën e humbjes
të ëndrrave të vajzës kur mëngjesi agon!
31 DHJETOR
Të putha!
Të putha këtë ditë të fundme
Me vitin që bëhet i largët,
Gati që të ikë,
E ti e përndritur
Si ngjyra fishekzjarrësh
Po çliron nga kurmi
Vetëm bardhësi!
Të putha,
Të putha këto çaste të fundme
Zili ta ketë e ardhmja
Këtë Vit që klith!
Mbi fytyrë ca ëndrra,
Në gjoks ndjenja jonë,
Presim diçka tjetër
Të heshtur unë dhe ti!
JAM GATI PËR MËNGJESIN E FUNDIT
Si violinë vajtuese në rrënoja qyteti
dëgjohej vajtimi në kullën e mbretit.
Vesa mëngjesore në trekëmbësh do e gjente
dënuar për herezi, vasha qante e këndonte.
“Jam gati për mëngjesin e fundit!
Drita e diellit lehtë do më shtyjë si erë.
Jam gati të shkoj drejt së pafundmes
si zogjtë që puthin qiejt në verë.
Bota ku jetova shpirtin më krijoi
për bukurinë e përjetshme që s’njeh kufij,
Kambanoret do lajmërojnë lirinë tuaj
me tingujt e dëlirë gjith’ ëndrra t’ju vij.
Po shoh yjësitë nga dritarja e vogël
tek pluskojnë mbi detin që më thërret
më tërheqin valët e natës me hënë
ku erërat përkund kaltërsia që zbret.
Ti djalë i imët qelinë më përgjon
flokët të përkëdhel si foshnjë e pafajshme
s’je zgjuar mëngjeseve, si ky që agon
ku ëndrrat të flenë, mbi vaj të këngës sime!
Mëngjesi im, zemrat e njerëzve do ndriçojë.
Freskia e yjeve mbërriti mbi trupin e ngrohtë.
Arsyeja do ngrihet mbi shekujt e ftohtë.
Lotët po treten mbi buzëqeshjen time!”
Kambanat po bien!
Shkundën errësirën nën këmbët e tyre.
Njerëzit gëlojnë nën dritën që i zgjoi
Po fillojnë Përgatitjet!
AVUJ MËNGJESESH
Fshehtas si avulli desha të afroj
cipën e ëmbël të buzëve mbi faqe
lehtë të të puthja dhe të krijoj
shenja puthjesh si hieroglife.
Ti heshte, e asgjë nuk ish si më parë,
As unë që deri dje jetoja për ty,
Ti heshte, e puthja më nuk u dha,
E gjora jetë, që tallet me ne kështu!
Mendova për këtë çast kundërshtie,
Por një mëngjes do gjendesh e vetmuar
S’ do të ndjesh më, as epsh as puthje
mbi faqe dorën si ta kesh kaluar.
Do kërkosh atë çast kushedi
ngrohtësinë e buzëve të mia,
Me vete do psherëtish, me siguri:
Të më puthë, e dua,
në buzë do ta lija!
BOTA E MADHËSHTISË
Ti mund të ndryshosh botën!
Jo të gjithë botën e njerëzve,
është shumë e madhe për ty.
As botën e atyre që të rrethojnë
dhe pse ëndrrat njëlloj kumbojnë!
Por përsëri
Ti mund të ndryshosh botën!
Jo botën e madhështisë,
por të sarkazmës së gjallë,
të zhytur në tragji-komedinë
e buzëqeshjes ironike.
Ndoshta pra,
Ti mund të ndryshosh botën!
Në rolet epike të rënies tënde
nga supet të kullon vreri i botës
dhe një çast heshton, për të gjetur frymë.
Ti mund të ndryshosh botën!
Por stuhinë e krejt frymës
Brenda vetes e mban si suvenir!
E nëse gulçon drejt tyre
a nuk do të marrosesh njëlloj me ta?!
Ti mund të ndryshosh botën!
Por tërhiqesh lehtë për jetën,
për pafajësinë e yjeve në qiell,
që mbajnë në këmbë ëndrrat
e të bëjnë të heshtësh, të qash!
Ti nuk e ndryshon dot botën!
As aq sa duhet, as edhe një çast!
Ndaj kapërdin ndër vena
të keqen dhe të mirën egoiste,
dhe gjithçka humbet, më kot
e pafat!
BRENGË E LARGËT
Një natë e errët për pusi
mbante vesh trokat e kalorësit.
hije e bëri në erën e zezë
vashës t’i dërgonte lajmin e zi.
Ajo priste me kokën tek xhami
sikur përgjonte luftën milje larg.
Sytë i zhyste në pusin e natës
frymëmarrja e fundit iu tret në gjoks.
“Unë vij nga vendi ku njerëzimi vritet
nga tokat e largëta ku shpirti i shkoi
me perëndimin e diellit lehtë venitet
këto fjalë të fundme për ty i shkroi”.
Letra e mekur në tokë u shtrua
era e vodhi në natën llahtar,
Ajo mbeti mal që dimrave vuan
me qiririn e ftohtë si një diell acar.
Ai pret gjithmonë nën mëngjeset e arta
nga dorë e saj, një lule përmbi eshtra!
Në rrjedhën e lotit nëpër natë u terr,
lëngimi i fjalëve të shpirtit dashuror!
LUNDËRTARI
Përjetë ti ngele lundërtar
në të paanshmin det
netët me stuhi dhe yjësi i kalove
Mëngjeset të jepnin dritë edhe jetë.
Ëndrrat t’i shkriu kripa e ujërave
vetëm erërat të jepnin shpresë
të shtynin mes dallgëve drejt horizontit
ku gjithnjë pyesje: vallë ç’mund të jetë?
Asnjëherë nuk gjete çfarë kërkoje,
por sekretin tënd unë e di!
Të kërkosh atë që ke dëgjuar
ta prekësh dhe të vazhdosh sërish.
Pra vazhdo atje ku je nisur
ku shkuma e dallgëve flokët spërkatin,
Ke kohë akoma në detin e trazuar,
e mëngjese me diell që shpirtin përflakin.
Do ndjesh ndoshta mallin e stinëve
në limanet e qeta ashtu si atëherë,
ku ëndrrat e brishta si rëra e bregut
i ruajtën gjurmët që u nisën përherë…
DASHURI EGJIPTIANE
Ndodh që vitet më rëndojnë mbi supe
si të isha një varr i lashtë,
ku ruhet brenda një shpirt i patretur
Dhimbja, kujtimet, tek-tuk ndonjë fjalë!
Si piramidë me gurë të myshkur
yjet rrëfimtarë pres çdo natë,
në piramidën ku më kanë futur
t’i japin flakë trupit të bardhë!
Ku është koha që do shërojë
trupin e tretur që shpirtin shkundi ?
Të ngrihet pra si Faraon Egjipti
nga fjalët e Saj që vitet ia humbi…
DELIR
Vjen një ditë prej së largu
Fosfori shkëlqen nga trupi që tretet
Puthjet ëmbëlsojnë përjetësinë e shekujve
Në yjësitë pafund shpirti do të mbetet.
Vallë, çfarë mëkatesh do lesh pas në rrugë?
A është faj që sytë e saj shkëlqejnë?
Ti dashuroje sa zemra të të mundë
Dhe vitet harro, në djall le të venë.
Ç’pret më nga koha që ka mbetur?
Mos duro më ditët, se veç orë ke.
Ai vështrim ty prangat t’i ka hedhur
Ndaj dhe prit me një shpresë të re!
DHE VJEN NJË DITË
Dhe vjen një ditë, vjen
Kur koha më nuk ka kuptim,
E trishtë dhe heshtur të mbulon,
Sa të humbasësh në harrim!
Lamë pas një rrugë të gjatë
mijëra ditë e mijëra net,
pa mundur të bëjmë dot gjë,
Në këtë gjumë, që veç vret!
Kjo ditë e mbushur me zbrazëti,
Sa keq, e ndjej, po vjen tani!
ËNDËRRIMI I BRISHTË
Në verbëri të gjeta ty,
nëpër dëborë dhe mjegull,
kërkove ëmbël në shpirtin tim
rrugën e ngrohtë drejt zemrës!
Sa shpejt u zhduke krejt,
sikur të ishe vetë bardhësia,
më le në zemër këtë mall të ri
ndër gjurmët e dëborës mbetur!
Diell e acar kjo ndjenjë për ty,
Një ëndërrim i brishtë mes nesh,
Ndër akuj shoh fytyrën tënde
Që buzëqesh si diell i trishtë!
Era e Jugës fryn lehtë mbi ne,
dëborën tret pa rënë në sy,
mes akullnajash unë kam ngrirë,
Më bëj një shenjë të vij tek ty!
VDEKJE EDHE JETË
Nuk më ngroh pa ty
jeta,
As ditë-mbrëmjet
në vetmi,
E bukura ka kuptim
pranë teje
Dashuria s’ka vend
për trishtim!
Kur jemi të dy pranë
e dashur,
Gjërat e thjeshta më
janë magji,
Nga vdekja do kthehesha
po ta doje,
Ta puthja diellin
sërish!
Si retë që në verë
diku humbasin
sa dua të humbas
mes ëndrrash të dy,
të dremit lehtë
mbi supin e brishtë
e zjarret t’i lë,
të më djegin me ty.
Do rikthehem, pastaj,
më beso!
Të tregoj për udhën
që pata marrë njëherë,
Ti do më buzëqeshësh
si dritë e tretur,
E unë do të puth
I marrë, si përherë!
Marrë nga libri “Puthja pagane” i Mario Çaçi
Botim i shtëpisë botuese”ADA”